ตอน11           

                <<<< เงินสกุลสวิส >>>>

ประเทศเพื่อนบ้านป้าเขาใช้เงินสกุล EUR (ออยโร)กันหมด

แต่ประเทศป้ายังคงใช้เงินสวิสฟรังก์อยู่ (Swiss Francs)หรือ Schweizerfranken(CHF) หรือที่เรียกสั้นๆว่า Franken เป็นเพราะพวกป้าไม่ยอมเข้าร่วมขบวนการทหารเสือ(EU)กับเขา

การเข้าเป็นสมาชิก EU ต้องจ่ายค่าเป็นสมาชิกปีๆแพงมากยิ่งถ้ารวยแบบสวิตเซอร์แลนด์จ่ายจนขนล่วงเลย ป้าดีใจที่เราไม่ได้หลวมตัวเข้าไปไม่งันคงจะเดี้ยงมากกว่าเก่า   ตอนนี้รัฐบาลง่อนแง่นมากเพราะเงินหุ้นก็ตก เอาเงินไปช่วยสายการบินสวิสเป็นจำนวนมากตั้ง400ล้านกว่าสวิสฟรังก์

เงินในคลังไม่ว่าจะเป็นเงินคนแก่หรือเงินสะสมร่อยหรอมาก  รัฐบาลวางแผนผิดมาซื้อหุ้นผิดตัว ตอนนี้หัวหน้าคณะรัฐบาลเห็นหน้าตาเหลืองๆพอๆกับหน้าป้า  ลุงแกนอนตายตาหลับไม่อดตายได้รับเงินคนแก่ AHV (Alters- und Hinterlassenenversicherung )แน่ๆ  ในอนาคตไม่แน่นะว่ารุ่นลูกรุ่นหลานจะได้รับเงินคนแก่หรือเปล่าหรือเปล่า    นี่เห็นมาขูดเลือดกับปูกับชาวสวิสพุงโรทั้งหลาย   ภาษีก็ขึ้นแล้วขึ้นอีก เซ็งมากจริงๆ

AHV  IV  EL  จะทำงานร่วมกัน 

AHV  (Alters- und Hinterlassenenversicherung ) ตั้งขึ้นมาจะมีอายุจะครบ 50ปี  แต่กว่าจะได้มาต้องนั่งน้ำลายแตกฟองกันเลยเพราะเริ่มถกเถียงกันตั้งแต่ ปี1948 ใครเถียงก็เถียงไปคนร่างกฎหมายก็ร่างกันใหญ่จนถึงเดือน ธันวาคม ปี1952 คนสวิสทั้งหลายไปออกเสียงลงคะแนนกันสูสีกันมาก

AHV ได้เริ่มออกกฎหมายออกมาใช้เมื่อวันที่ 1 มกราคม ปี1954

AHV คนที่จะได้รับต้องมีอายุครบ 65 ปีผู้ชาย(ปัจจุบันเกษียนก่อนกำหนดก็มี)

IV  (Invalidenversicherung)  เป็นประกันของรัฐบาลที่จ่ายค่าเลี้ยงดูให้ความช่วยเหลือคนพิการทุพพลภาพช่วยเหลือตัวเองไม่ได้ เริ่มก่อตั้งหลัง AHV คือเริ่มตั้งเมื่อ 1 มกราคม ปี 1960 การจ่ายเงินแบบนี้เขาจะวัดความพิการเป็น เปอร์เซ็นต์ (Grad)

 ถ้าต่ำว่า25%จะไม่ได้รับเงินช่วยเหลือ
50%  จะได้รับเงินช่วยแค่ครึ่ง
จาก  50%ไม่ถึง66.5% จะได้รับแค่ 50%

ถ้าสูงตั้งแต่66.5% จะได้รับเต็ม 100% การคิดแบบนี้วุ่นวายมาก และเงินที่ได้รับความช่วยเหลือมีจำนวนไม่มากถึงแม้จะพิการแบบ100% คนที่จะได้รับ IVต้องมีอายุครบ 18 ปี ทางรัฐบาลจะจ่ายจนมีอายุครบ 65 จึงจะหยุดจ่ายเอาเงินไปรวมเข้ากับ AHV

EL (Ergänzungsleistungen) ส่วนมากคนจะไม่ค่อยรู้จักโครงการช่วยเหลือแบบนี้ บางคนนอนหลับทับสิทธิ์ไม่ไปรับการเลี้ยงดู  EL เป็นโครงการณ์ช่วยเหลือ คนแก่ และคนพิการทุพพลภาพในกรณีย์ที่เงินได้รับไม่พอยาไส้ คนอื่นที่ดีๆสมบูรณ์แบบพวกเราไปขอเขาดีดออกมานะขอบอก
แต่บอกก่อนนะว่าไม่ได้มาอย่างง่ายๆ  ถ้ายังมีเงินอยู่ในธนาคารจนนับดอกเบี้ยไม่ไหว  เขาจะไม่ให้ความช่วยเหลือจนเขาแน่ใจว่าหมดเนื้อหมดตัวยากจนจริงๆ เขาจะตรวจสอบทุกอย่างแม้กระทั่งรถเราก็มีไม่ได้นะ  ถ้ามีต้องรีบขายเขาถึงจะจ่ายเงินให้ความช่วยเหลือ

เงินโครงการณ์ความช่วยเหลือมีหลายอย่างเช่น
FAK    Familienzulagen (FZG)  สำหรับคนมีลูก
BBH   Blindenbeihilfen (BBHG) ช่วยเหลือคนตาบอด
ยังมีอีกมากนะโครงการของรัฐบาลและเงินพวกนี้ก็มาจากเรา ผู้ที่โดนหักเงินออกทุกเดือนที่เราต้องจ่ายเป็นค่าเลี้ยงดูคนแก่และคนอื่นๆ  เราเองยังไม่ได้รับเงินส่วนนี้หรอก  ถ้าเราแก่หนังย้อย เมื่อไรจึงจะได้ซึ่งเป็นเงินจากพวกรุ่นลูกรุ่นหลานเขาหักเงินมาเลี้ยงพวกเราไง.......เย้ๆๆๆๆๆ  นี่ถ้าเงินหมดคลังพวกหนุ่มสาวไม่ยอมทำงานมาแบมือขอเงินพ่อแม่สงสัยเราจะพากันอดตายแน่ๆ  หุ้นก็ตกด้วยแต่อย่ากลัวเลยเรื่องเงินคนแก่ อย่าคิดมาก ถ้าเครียดจะตายไวไม่ได้รับเงินคนแก่นะขอบอก

Nein    JA

ยังจำได้ตอนที่เขาให้ไปลงคะแนนว่าจะเข้ากลุ่ม EU หรือไม่เข้าตอนไปลงคะแนนเสียง  JA , NEIN  แทบจะตีกันตายเพราะคนแก่แบบป้าไม่อยากเข้าแต่พวกหนุ่มๆสาวๆอยากมาก

ตอนแรกๆวิจารณ์กันใหญ่ว่าจะแย่เงินจะตก  ป้าไม่สนใจหรอกเงินสวิสฟรังก์ของเราแข็งมากเห็นไหมคนสวิสทุกวันนี้แข็งไปหมด ว่าไปก็ดีไปอย่างเวลาไปเที่ยวประเทศในกลุ่ม EU (เออู หรือจะเรียก อียู)ตามใจ  ไม่ค่อยจะยุ่งยากเหมือนสมัยก่อน  ที่ต้องแลกน้องไก่(เงินฟรองฝรั่งเศส)ถ้าไปเที่ยวฝรั่งเศส  ต้องแลกน้องด๊อยซ์(เยอรมัน)ถ้าไปเยอรมัน  หรือเงินชิลลิ่งถ้าไปออสเตรีย  ตอนนี้แลกอย่างเดียวคือเงิน EURไปได้หมดทุกประเทศที่อยู่ในกลุ่มเช้งเก้น (schenken) EU

ถ้าใครมาเที่ยวประเทศป้าประเทศเดียวไม่ไปประเทศอื่นไม่ต้องแลกเป็นเงินออยโร(EUR) หรือ เงินลุงยอร์ชวอชิงตัน(เงินดอลลาร์)มาหรอก  แต่ถ้าแลกมาแล้วไม่เป็นไรหรือนักท่องเที่ยวที่อยู่ในกลุ่มEUพกเงินพวกนี้มาเป็นฟ่อนๆเราก็ไม่ว่า

ประเทศป้าเป็นประเทศเศรษฐศาสตร์หัวการค้าและชอบการแก้ปัญหามาก ทุกแห่งเรารับเละเงินสกุลนี้  ร้านค้าจะมีป้ายบอกราคาเป็นเงินออยโรและทางเครื่องคิดเงินจะตั้งคิดเป็นเงินออยโรควบคู่กับเงินสวิสฟรังก์ CHF   แต่ถ้าเห็นเครื่องหมายแบบนี้อย่าตกใจนะ (SFR) เป็นการเรียกเงินสกุลสวิสเก่าซึ่งใช้บ่อยกว่าการเขียนแบบใหม่CHF  ว่าไปการคิดก็คล้ายๆกับบ้านเราเช่น

100 Rappen (รัพเพ้น) เป็น 1  สวิสฟรังก์

เงินสด (Note) เรามีตั้งแต่ราคาใบละ 10 ,20 ,50, 100, 200,และ1000 Sfr      (ไม่ค่อยมีวาสนาได้จับ)พวกเงินเหรียญ      บ้านป้าเรียกเป็นภาษาสวิสเยอรมันน่ารักมาก  นักท่องเที่ยวชาติอื่นมาฟังจะไม่รู้เรื่อง

ยังจำได้เงิน 5 Rappen สมัยป้ายังใช้เป็นเงินเหรียญสีขาวเดี๋ยวนี้ใช้ไม่ได้แล้ว สมัยใหม่จะออกสีทอง และเหรียญ  5 Franken เขาจะเอารูปของ  Wilhelm  Tell  มาทำ ถ้าคนช่างสังเกตจะเห็นรูปนี้  ส่วนเงินเหรียญอื่นๆจะเป็นรูป Helvetia ใส่มงกุฎถือโล่และหอก

    Helvetia    Wilhelm Tell

สมัยก่อนเงิน 5 Franken จะเป็นแบบนี้ ลุงแกยังมีเงินสมัยเก่าเก็บไว้ดูเล่น และพวกเงินสดจำนวนต่างๆสมัยนั้นจะใหญ่โตมาก  เงินสดที่เราใช้อยู่ทุกวันนี้ถ้าเป็นประเทศอื่นเขาจะลงรูปพระมหากษัตริย์,รูปราชินีหรือรูปประธานาธิบดี  แต่ของประเทศสวิตเซอร์แลนด์จะลงรูปคนที่มีความสำคัญธรรมดาที่ใช้ชีวิตแบบเรา เงินสดสวิสฟรังก์ (Note)ที่เราใช้เพิ่งจะมาเปลี่ยนใหม่เมื่อไม่กี่ปีมานี่  การออกรูปแบบดีกว่าเก่าและการปลอมแปลงยาก

 Old money    New money

ด้านหน้า เป็นภาพของ  Le Corbusier ปี 1887-1965   อาชีพ Architect ,ubanist, painter, theoretician Note  สีเหลือง ออกจำหน่าย 8.4.1997	ด้านหลังเป็น The palace of justice at Chandigar The facade of the Secretariat “Modulor”

ด้านหน้าเป็นภาพของ Arthur Honegger ปี 1892-1955   อาชีพ composer Note  สีแดง ออกจำหน่าย 1.10.1996	ด้านหลัง The orchestral works “Pacific 231” locomotive the score the work instrument

ด้านหน้าเป็นภาพของ Sophie Taeuber-Arp ปี 1889-1943 อาชีพ  Painter, handicraftswoman, sculptor Note  สีเขียว ออกจำหน่าย 3.10.1995	ด้านหลัง “Relief  Rectangulaire” Tete Dada Composition: “Aubette“ Lignes ouverte

ด้านหน้าเป็นภาพของ Albert Giacometti ปี 1901-1966   อาชีพ  Sculptor, painter Note  สีน้ำเงิน ออกจำหน่าย 1.10.1998	ด้านหลัง    “ Lotar 11” “Homme qui marche” Time-space relationship

ด้านหน้าเป็นภาพของ Charles Ferdinal Ramuz ปี 1878-1947   อาชีพ  Writer Note  สี  น้ำตาลแก่ ออกจำหน่าย 1.10.1997	ด้านหลัง The mountain world The lake, the manuscript

ด้านหน้าเป็นภาพของ Jakob Burckhardt ปี 1818-1897   อาชีพ  Historain of art and culture Note  สี  purple ออกจำหน่าย 1.10.1997	ด้านหลังเป็นภาพของ Antiquity Ancien Architecture The Renaissance The view of history

เขียนตอนนี้เสร็จแล้ว......น้ำลายหมดปากป้าพอดี.......ขนาดถือศีล........นั่งท่องไม่สนใจหรอกเงิน........ นั่งเขียนไปปลงไปนะว่าของนอกกายไม่ใช่ของเรา....แต่ถ้าได้มาก็ดีเหมือนกัน